"Narritatieve psychologie"

De narratieve psychologie is een interessante tak van psychologie, die veelzeggend is, als het om het begrijpen gaat van jezelf, als mens. Bijzonder nieuws is het eigenlijk niet, omdat allerlei andere stromingen zoals die van het non-dualisme de inhoudelijke zin ervan reeds begrepen. De term is afgeleid van 'verhaal', (Hier.)
(De term zelf verwijst ook naar de "nar" of narcistisch, dit zal niet toevallig zo zijn, de nar heeft buitenissig veel aandacht voor zichzelf, voor 'zijn verhaal' - maar inkeer en zelfgerichtheid hoeven niet kenmerken te hebben van narcisme.)
Non-dualisten beseffen reeds lang de 'onechtheid' van wat je persoonlijkheid en ego noemt. Het verhalen vertellende zelf.

Helaas ben je als mens helemaal aangewezen op het vertellen van verhalen, als iemand iets van je wil weten, van je leven doen en laten, doe je maar je best er iets van te brouwen. Het is eigenlijk een absurde bedoening, wanneer je een leven van pakweg 60 jaar moet samenvatten in een verhaal.
Zulke verhalen kunnen uitsluitend samenvallen als fragmenten die ook nog toevallig op een bepaalde manier samenkomen in je geest, probeer het maar eens met een dagboek. Wat je voornamelijk probeert is een verhaal dusdanig te vertellen of hoe ook  mede te delen zodat het samenhangend en kloppend overkomt. Men kan daarbij gerust 98 procent van een levensgeschiedenis niet vermelden. Als je tegen iemand zegt: Ik was veertig jaar docent" kan iemand zich iets voorstellen van misschien het docentschap, wat een docent zoal doet, hoe hij zich presenteert voor een klas, maar wat zegt dat over de specifieke persoon die zegt veertig jaar docent te zijn geweest?

Behalve dat je geest zichzelf en anderen continue verhalen vertelt, veranderen verhalen ook telkens, omdat je je eigen geschiedenis aan de lopende band beoordeelt of veroordeeld, je zegt jezelf wat er allemaal goed en fout aan was enzovoort - maar enig objectief is het gebeurde zelf.
Je brein is waarschijnlijk heel belangrijke details van een gebeuren vergeten, of herinnert het zich slechts op een specifieke wijze, maakt een samenhangend verhaal waarvan oneindig veel details verloren zijn gegaan, benadrukt bepaalde facetten, en maakt voor zichzelf uit wat ertoe doet. Waarschijnlijk neigen de meeste mensen ook naar een ophemeling van zichzelf, "ik heb in de oorlog gediend" et cetera. Of ze neigen juist naar overdreven pessimisme "alles in mijn leven is mislukt".

Maar voor een werkgever maakt een compleet levensverhaal niet uit, hij wil alleen weten wat je zoal hebt geleerd en beroepsmatig gedaan. Heb je behoefte aan een psychologisch gesprek, ach het kan bij elk mens wel eens flink tegen zitten )) wordt eigenlijk altijd het onmogelijke van iemand gevraagd. Hij/zij moet zijn bestaan in maar liefst de tijd van laten we zeggen drie kwartier tot een uur samenvatten.
Dus gaat het brein datgene verzamelen wat het op dat moment het meest belangrijk vindt, de geest gaat zichzelf snel analyseren en vraagt zich af wat er binnen deze korte tijd van belang is - wat heeft hem bij deze psycholoog gebracht? Wat is van belang om voor te leggen bij hem. Het gaat dus bij verhalen altijd om een selectief gebeuren.

Wat was het eerste wat je zag, na je geboorte?
Het menselijk brein begint geleidelijk gebeurtenissen op te slaan, gebeurtenissen worden herinneringen, herinneringen gaan vervolgens zichzelf analyseren en etiketteren, wat voor mens was je toen en toen.. wat heb je bereikt.. en daardoor opnieuw herplaatsen (of veranderen.) Herinneringen vormen je persoonlijk levensverhaal, ofwel jouw verhaal, heel specifiek jouw verhaal.
Van dat verhaal blijven na verloop van tijd wellicht enkele flarden over. Bij dementie vervallen complete onderdelen van dat verhaal. Als je ouder wordt verliest geheugen aan zichzelf.

Wanneer je nu als mens slechts "een verhaal" bent, dat zichzelf heeft gecreëerd zowel naar buiten als naar binnen toe, je bent daarbij veelal het resultaat van een oneindige reeks min of meer toevallige gebeurtenissen, deze gebeurtenissen hadden stuk voor stuk heel anders kunnen zijn - in dat geval had je ook een ander verhaal - wat is uiteindelijk dan het gewicht en belang van "mijn verhaal"?

Gewicht en belang creëer je -immers- zelf.
Wanneer je een verhaal leest uit een boek, en je slaat het na afloop dicht, dan is het voorbij, het verhaal in het boek was misschien interessant, deels ook saai, het onderwerp was vatbaar voor allerlei verdere meningen, analyses, oordelen, conclusies - maar dat was het.
Je had een bepaalde gebondenheid met dat boek in zoverre je het las, en het een stuk mee beleefde, maar het had verder geen binding met je zelf...
- Maar het boek, dat is je zelf, toch? / In elk geval een fragmentatie daarvan.

Het "zelf" - waarom hecht iemand zo ontzaglijk veel waarde aan dat zelf, en het inhoudelijk boek wat dit zelf is? Het 'mij' is persoonlijk, het be-staat afgezonderd van alles, zoals ik veronderstel ook mijn lichaam, het lichaam behoort mij toe. Het lichaam is in tegenstelling tot het schijnbaar natuurlijk samenvloeiende ermee van je persoon - een vast biologisch gegeven. Je zou kunnen zeggen, het lichaam bestaat feitelijk. daarentegen is het 'mij' een verzameling facetten en onderdelen van een lange geschiedenis die zichzelf vormde, en uiteindelijk een lange verbeelding. (Het is er subjectief in een objectieve realiteit.) .............