'Zijn mens en dier wezenlijk verschillend'

"Zijn mens en dier wezenlijk verschillend? Filosoof René ten Bos vindt van niet. Maar doordat we steeds doen alsof, stelt hij, kunnen we dieren behandelen alsof het dingen zijn en onze ogen sluiten voor de ellende die we aanrichten. Theoloog Frank Bosman vindt dat mens en dier juist wel intrinsiek verschillend zijn en stelt dat de mens nou eenmaal op alle vlakken een superieure positie heeft.

We hebben maar een vreemde relatie met dieren. Aan de ene kant beschouwen we ze als familieleden met een grote aaibaarheidsfactor. Aan de andere kant sluiten we ze op in megastallen, proppen ze vol met medicatie en zorgen we ervoor dat ze nauwelijks daglicht zien.

Wanneer het om dierenleed gaat, wordt het christendom vaak als boosdoener aangewezen: in de bijbel staat immers dat de mens ‘zal heersen over de vissen, de vogels en de dieren op de grond.’ Maar betekent dat ook dat mensen zomaar mogen doen wat ze willen? Of geeft het ons juist extra verantwoordelijkheid?

Twistpunten

René ten Bos vindt dat het de hoogste tijd is om te stoppen het leven van dieren als minder te zien dan dat van ‘ons mensen’. Frank Bosman vindt juist dat het kwalificeren van mensen als ‘just another animal’ niets anders is dan een romantisch verlangen: we projecteren eigenschappen op dieren waarvan we vrezen dat die bij mensen verloren zijn gegaan.

Aan de hand van actuele maatschappelijke voorbeelden gaan René ten Bos en Frank Bosman met elkaar in discussie. Meng je als deelnemer in het gesprek en vel samen met de rechter, programmamaker Liesbeth Jansen, een wijs oordeel."

Bron & Tekst

De term intrinsiek verschillend stoort mij. Theoloog Bosman baseert dat intrinsieke verschil op de menselijke superioriteit : 'omdat de mens op alle vlakken een superieure positie heeft.' De menselijke superioriteit zegt echter niets over de 'intrinsieke gelijkheid' in eigenschappen van mens en dier. Mens en dier hebben een zenuwstelsel, overlevingsdrang en doodsangst, ervaren vreugde en stress, ze kampen en ondergaan smart en lijden, ze hebben een vrijheidsdrang en moederlijke instincten.

Dit alles wordt door met name de intensieve veehouderij volslagen ontkent, dieren worden afschuwwekkend behandelt. De theologen en de religies hebben ertoe bijgedragen om mens en dier te zien als verschillend, de mens wordt genoemd als evenbeeld en gelijkgesteld aan God, omdat het zo staat beschreven in de bijbel. Al het leven zou aan de mens zijn onderworpen en de mens zou over al het leven heersen, lees je er ook.

Het feit, dat mensen door hun dominante verstand, rampzalig als het is, de wereld aan hun voet hebben, zegt misschien heel veel, over de overheersing van de mens, maar niet over de intrinsieke gelijkheden tussen mens en dier. Dit is geen gerechtelijke kwestie die om een oordeel vraagt, dit is een biologische evolutionaire realiteit.

Mensen hebben de ganse wereld onderworpen aan hun eigen aard van rechtsspraak, die bepaalt onder welke omstandigheden 'iets' mag leven. Volgens mij is de mens nog nooit zo weg gedwaald……..