'Waarom alles wat je over depressie denkt te weten, fout is'

'Je hoort vaak dat depressie het gevolg is van een chemische onbalans in het brein, een tekort aan serotonine of gebrek aan een ander stofje, en niet wordt veroorzaakt door je leven, maar door je kapotte brein.

Maar hoe kun je dit rijmen met het feit dat iemand zich depressief voelt als hij of zij een geliefde kwijtraakt? Of als je je down voelt op het moment dat je je baan verliest?

Dit debat wilde de mainstream psychiatrie niet voeren. Als je tegenwoordig rouwt om de dood van een geliefde, ben je volgens de psychiatrische bijbel DSM al depressief en moet je aan de medicijnen. 

Schrijver en journalist Johann Hari slikte zelf 14 jaar lang antidepressiva en schreef er een boek over. Ondanks de pilletjes voelde hij zich nog altijd depressief. Hij kreeg te horen dat hij een tekort aan serotonine in zijn brein had en dat hij daar een einde aan kon maken door het gehalte aan serotonine te verhogen. Toch voelde hij zich nog steeds beroerd.

Ontdekking

Hari stond niet alleen. In de VS slikt één op de vijf volwassenen tenminste één medicijn vanwege psychiatrische problemen. In Groot-Brittannië zit één op de 11 aan de antidepressiva. Is er met al deze mensen iets mis?

De journalist reisde de hele wereld over op zoek naar antwoorden, van de Amish in Indiana tot een stad in Brazilië. Hij kwam tot de ontdekking dat de manier waarop wij vandaag de dag leven depressie en angstgevoelens veroorzaakt.

Tussen de 65 en 80 procent van de mensen die antidepressiva slikken, is binnen een jaar opnieuw depressief.

Professor Andrew Scull van de Princeton-universiteit schreef in het medische vakblad The Lancet dat het linken van depressie aan een laag gehalte aan serotonine ‘zeer misleidend en onwetenschappelijk is’.

Naast fysieke behoeften (voedsel, water, schone lucht, een dak boven je hoofd) heeft een mens ook psychologische behoeften.

We willen ons ergens thuis voelen, we willen ons gewaardeerd voelen, we willen ergens goed in zijn. En: we willen zekerheid hebben.

Volgens Hari is er steeds meer bewijs dat onze cultuur voor het overgrote deel niet in deze behoeften voorziet. We staan ver af van de dingen die we werkelijk nodig hebben, en deze afstand is de drijvende kracht achter de depressie-epidemie.

Diepe verbinding

“Als je depressief en angstig bent, ben je geen machine met kapotte onderdelen,” besluit Hari. “Je bent een menselijk wezen met onbevredigde behoeften.”

Het bevredigen van die menselijke behoeften – een diepe verbinding, de dingen die er echt toe doen in het leven – is de enige manier om hieruit te ontsnappen, aldus de journalist.'

[Guardian]
9ForNews.

Het schijnt een typische manier hoe moderne medici te werk gaan, in plaats van dieperliggende oorzaken die de héle mens behelzen te onderzoeken uit te gaan van uitsluitend hersenen en stoffen die een rol spelen bij gemoedstoestanden, waarna een fysieke onbalans constateren, waarvoor men wederom medicatie kan voorschrijven. De mens is uiteraard meer dan alleen een stel hersenen, depressie of andere gemoedstoestanden vinden hun oorzaak in het totaal van het leven. Zou dat niet zo zijn, dan maakte het niets uit hoe de leefomstandigheden waren van mensen, men zou het allemaal kunnen oplossen met een simpel medicijntje. Oorzaken liggen bij beide. Hersenoorzaken en erfelijke factoren kunnen een oorzaak zijn van geestesziekten of stemmingswisselingen. Maar het gehele leefpatroon speelt daarin zeker een rol mee. Duitse artsen hadden daar altijd al een veel mooier woord voor: Die Seele.

Deze heelheid van lichaam geest en ziel, wordt door moderne kunde teruggebracht tot wat hersenoorzaken en chemische stofjes. Stemmingswisselingen hebben hun oorzaken in velerlei, in iemands verleden, negatieve ervaringen, of in het niet vinden van een juiste plek in het leven, een gemis van iets of een "rem" die je ervan weerhoudt om leven in overeenstemming te brengen met een zeker gevoel van "zo is het goed"..

Het is eenzijdig gedacht, dat hersenen uitsluitend stemmingen teweeg brengen, en niet dat stemmingen hun indruk nalaten op het 'breinweefsel'. Neem dat veel mensen zich in de donkere koude wintermaanden wat depressief voelen, de moderne neuroloog zou dat interpreteren als een tekort aan hersenstofjes, en niet als een gevolg van de donkere wintermaanden. De waarheid ligt ergens middenin, gemoedstoestanden kunnen bepaalde hersenstoffen minder doen aanmaken, maar het weer speelt er wel degelijk een rol in. Of het gebrek aan zonlicht. Dit, ondanks dat mensen verschillend reageren op bv. de jaargetijden..

(*Lees in deze enkele reacties onder het artikel.)