Veel in de ideeën aangaande de singulariteit van de technologie, waar Ray Kurzweil van is overtuigd dat dit de toekomstige realiteit wordt, vind je terug in de film Transcendence - recentelijk te zien op tv. In het filmscenario gaat het over een stervende professor die, met behulp van zijn vrouw, zijn 'brein' transporteert naar een digitaal systeem. Wanneer hij voortbestaat als een zelfbewust wezen in een digitale realiteit heeft hij een toenemende superieure macht en een vermogen om binnen korte tijd onnoemelijke kennis op te doen. De kennis van de digitale professor is dusdanig heftig dat de mensen ervan schrikken, en besluiten het complete wereldwijde netwerk stil te leggen en de 'professor' te bestrijden met een virus. Dan krijgt de film een opvallende onverwachte wending, op het moment ook zijn vrouw twijfelt of hij het werkelijk is, laat hij zijn welhaast ultieme bovenmenselijk geworden technologieën zien. Dan blijkt dat hij is wie hij zegt, en de droom waarmaakt van zijn vrouw, om daadwerkelijk de wereld te verbeteren.
In de film zie je de reeds onvoorstelbare mogelijkheden van onder andere zichzelf snel kopiërende nanorobots, die binnen enkele seconden het menselijk lichaam helen en genezen, wondes volledig genezen, en tenslotte gigantische zaken binnen korte tijd repareren. Wanneer men besluit om de 'digitale professor' te stoppen krijgt de film een nog meer ultieme wending, omdat hij besluit samen met zijn vrouw de digitale realiteit te ontstijgen (aangezien dit zijn enig overleven is.) Waar ze dán zijn gebleven is een mysterie. Daarom heeft de film de betiteling transcendence.
De film deelt in de 'visioenen' van Kurzweil, die dit alles gelooft en ziet gebeuren, de onsterfelijkheid van de mens, alle mogelijke fysieke wonderen door nanorobots verricht, en de samensmelting van mens bewustzijn en digitale systemen.
Daarmee zou ook het -filosofisch- probleem aangaande wat bewustzijn is, zijn opgelost. In de film stelt men de 'digitale professor' de vraag of hij zichzelf bewust is, hij keert de vraag echter om en vraagt de mens of hij bewust is. Wat is bewustzijn? En op welk moment zou een digitaal systeem als bewust kunnen gelden? Voor Ray Kurzweil is de mens zelf niet meer dan een biologische machine, en machines kan men aan elkaar aansluiten. Zou men echter 'Ray Kurzweil' als zodanig kunnen over 'transporteren' in een digitaal netwerk? Zou dat digitaal netwerk daarmee niet alleen zijn geheugen, herinneringen en kennis overnemen, maar ook dat alles wat hij als mens was en is, zou het Ray Kurzweil daadwerkelijk zijn, in een digitale vorm?
Deze kwestie hield de vrouw van de 'digitale professor' bezig. In de film stapt hij als digitale vorm overigens wederom in een menselijke vorm. (Men kan een digitale vorm weer 'uploaden' in een menselijke vorm, of de mens regelrecht aansluiten op het wereldwijde netwerk.)
De kwestie uiteindelijk is, of bewustzijn en informatie gelijk zijn te stellen. Mij schijnt het zo dat bewustzijn het denken zelf overstijgt. In alles omvattende stilte kan men oefenen om bewust te zijn. Ook in de schijnbare slaap is het bewustzijn intact. Bewustzijn schijnt mij veel mysterieuzer dan het proces van denken en informatie. Over bewustzijn wordt tot nog heel verschillend gedacht, zowel onder neurologen/wetenschappers als filosofen. Volgens sommige is bewustzijn een direct onderdeel van de kosmos, van gelijke waarde als bijvoorbeeld natuurkrachten die over de hele kosmos zijn verspreid / of zelfs veel fundamenteler, het staat aan de basis van letterlijk alles. Zonder het gegeven van bewustzijn zou er per definitie geen werkelijkheid kunnen bestaan, geen enkele, de waarneming staat voor alles, alle werkelijkheid kan zich enkel vormen in het bewustzijn.
Hiermee is niet gesteld dat er geen onafhankelijke werkelijkheid bestaat, maar een werkelijkheid waarvan men zich niet bewust is, bestaat eenvoudigweg niet, hoe stelt men dit vast?
De singulariteit, het moment waarop zoals men dit min of meer beschrijft - de technologie gaat 'exploderen', dat wil zeggen dusdanig vooruit schiet dat zij vrijwel onbevattelijk wordt voor de mens - berust waarschijnlijk evenzeer op waanzinnige zelfoverschatting van de mens en zijn kunnen, (zoals dit het geval is bij zoveel van de moderne films met zijn ongelofelijke fantasie en heldhaftigheden.) De technologie en kennis kan principieel niet uitstijgen boven de "programmeurs" zelf, dat zij dit wél kan lijkt me meer op een puur geloof. Dat wil zeggen dat hoe ver de kennis en technologie ook voortschrijdt, zij nooit de menselijke makers en zijn velerlei driften kan ontstijgen, om voor zichzelf ongekende en onbevattelijke "hoogtes" te bereiken.
Zou dezelfde mens dergelijke 'ongekende en onbevattelijke hoogtes' wel tolereren? Neem per slot een onvoorstelbaar superieur digitaal netwerk in een toekomst, die besluiten neemt die volledig indruisen tegen -laten we zeggen- de wapengiganten, en die besluit dat miljardairs niet langer kunnen bestaan naast arme en armste mensen, een dergelijk 'moreel' netwerk zou men wellicht volledig afsluiten. Wanneer een superieur digitaal systeem de mens dusdanig zou overschrijden, dat zij besluiten neemt die niet langer beantwoorden aan de hebzucht van de mens en aan al zijn andere instincten, zou de mens dit systeem waarschijnlijk niet tolereren.....
Geen opmerkingen:
Een reactie posten