'De (zelf-)verontmenselijking van de machtelozen'

" We wisten al dat machtsongelijkheid er toe leidt dat de machtigen neerkijken op de machtelozen. Dat kan zover gaan dat de machtelozen worden verontmenselijkt, niet meer als mens worden gezien. En dat is een verontrustend verschijnsel, want het creëert de voorwaarden voor discriminatie, vernedering en genocide.

Maar wat doet machtsongelijkheid met hoe machtelozen zichzelf zien? Nieuw onderzoek wijst er op dat machtelozen ook zichzelf verontmenselijken. En dat zou wel eens een deel van de verklaring kunnen zijn voor het verschijnsel dat machtelozen in hun lot berusten en zo lang wachten met in opstand te komen.

De onderzoekers van de studie The Impact of Power on Humanity: Self-Dehumanization in Powerlessness brachten proefpersonen op verschillende manieren in een positie van machteloosheid. Zo moesten ze zich een vroegere situatie voor de geest halen waarin ze in een machteloze positie verkeerden. Of ze moesten een taak uitvoeren waarin ze de rol van ondergeschikte speelden. Of ze zaten in een bezoekersstoel in een kantoor, terwijl iemand anders imposant achter het bureau zat.

Vervolgens werd gekeken hoe de "machtelozen" zichzelf zagen en hoe ze dachten dat anderen hen zagen. In vergelijking met hoe de "machtigen" zichzelf zagen. Daarbij ging het om de vraag of ze een verontmenselijkt beeld van zichzelf hadden.

Het blijkt dan dat degenen die in een machteloze positie waren gebracht, zichzelf als meer verontmenselijkt zagen dan de machtigen. Bovendien geloofden ze dat ze door anderen, de machtigen en buitenstaanders, ook als meer verontmenselijkt werden gezien. En dit resultaat bleef in stand als gecontroleerd werd voor hoe goed of slecht ze zich voelden en voor hoeveel belang ze hechtten aan de kenmerken van menselijkheid. Opvallend dat zulke op het oog onbeduidende manipulaties toch zulke aantoonbare effecten hebben.

Machtsongelijkheid werkt dus naar beide kanten negatief uit, zowel naar de machthebbers als naar de machtelozen. Dit ligt geheel in de lijn van eerder onderzoek dat liet zien dat een gevoel van macht mensen minder empathisch maakt.

En je moet natuurlijk ook denken aan de uitwerking die totale instituties hebben op mensen die daar deel van moeten uitmaken. Zoals beschreven door Erving Goffman in zijn prachtige Asylums: Essays on the Social Situation of Mental Patients and Other Inmates uit 1961. "

BRON.