- Nieuw stukje van Wider Ütsjoch
Kun je iets wél doen en niet doen?
Kan iemand waarheid spreken én liegen?
Kan een vierkant bestaan zonder hoeken?
Kan een ronde cirkel bestaan mét hoeken?
Deze thematiek kan overigens alleen op het blog van Jan Riemersma ten goede worden besproken. Ik geef alleen maar een hint..
Teneinde lijken contradicties ten goede te komen: goede voorbeelden van contradicties komen reeds uit de natuurkunde, het -voor velen bekende- deeltje en zijn extreem onzekere positie. Die Schrödinger verbeeldde door de arme kat in de gesloten doos. Zolang de kat zit opgesloten in een dichte doos, samen met een mechanisme dat gif bevat, terwijl dit mechanisme afhangt van de werking van een kwantumstaat waarbij het twee dingen kan doen, of het gif verspreidt zich via een mechaniek, of het doet het niet. Daarop stelde de wetenschapper dat de kat "zowel levend als dood" is. Het onzekerheidsbeginsel. In dit onzekerheidsbeginsel bestaat duidelijk een contradictie, de kat kan niet én levend én dood zijn, maar aangezien men niet weet of het duivels mechaniekje wel of niet werkte, komt men alleen tot die zekerheid door de doos te openen.
Hierbij, bij het openen van de doos is deze contradictie echter opgeheven. De veelvoudig mogelijke positie in superpositie wordt meteen opgeheven. In hoeverre is er dus sprake van een contradictie?
Kan iets zich zowel overal bevinden als tegelijk op één specifieke plek? Dat schijnt het kwantumprobleem. Zeker, het is geen probleem meer, op het moment het wordt gemeten, dan staat zijn positie eenduidig vast.
Maar ik ga liever terug - want ik ben geen natuurkundige - naar eenvoudige voorbeelden.
Kan iemand de waarheid spreken en tegelijk een leugenaar zijn?
Dat hangt mijns inziens af van zijn eigen positie, aangenomen dat iemand goed bij verstand is, (want je hebt mensen die hun eigen leugens geloven) weet hij of zij zelf wanneer hij of zij waarheid spreekt ofwel liegt. Dit neemt de onzekerheid van de buitenstaander echter niet weg. Voor de buitenstaander kan deze persoon zowel eerlijk zijn als niet eerlijk, hij kan beiden zijn. Kun je hier spreken van een contradictie?
Neem het voorbeeld, dat je naar een winkel wilt gaan, want je hebt toch echt bepaalde waren nodig, tegelijk is het zulk een koud donker en triest weer buiten, dat je er helemaal geen zin in hebt. Het verkeren in een dergelijke 'tweestrijd' schijnt mij zelfs vrij menselijk. Teneinde wordt deze tweestrijd opgeheven in het gegeven, dat je wél naar een winkel gaat of 'niet' naar een winkel gaat. Op dat moment blijft er maar één keus over (één realiteit.)
Wat je hier kunt opmerken is, dat tweestrijdigheid in de geest gemakkelijk voor kan komen, maar zich in de praktijk opheft. Je doet uiteindelijk altijd maar één ding.
Wel is dit leuke filosofie..
(Je leest het verder op DLT.)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten