Recent was de film 'Ex Machina' te zien, het is een goed gemaakte film en een sterk verhaal. Wat men weleer mogelijk nog afdeed als science fiction is met de hedendaagse kennis reeds behoorlijk dichtbij aan het komen. In de film wordt een man naar een afgelegen ondergronds laboratorium gebracht, waar hij voor het eerst een kunstmatige intelligentie ontmoet. Zijn opdracht is om vast te stellen of deze beeldschone "AI" daadwerkelijk beschikt over een zelfbewustzijn.
Het scenario is behoorlijk bij de tijd, en roept zelfs een filosofische kwestie op. De vrouwelijke AI is schitterend ontworpen, natuurlijk met mooie trucage. Maar het maakt indruk. Gaat de mens inderdaad zulk een toekomst tegemoet? Deze vraag is al lang niet meer irrelevant.
In de film gaat het over de zogenaamde Turingtest (link naar Wikipedia) , met betrekking op 'Alan Turing' :
"De turingtest is een experiment, beschreven door Alan Turing in 1936, en nader uitgewerkt in zijn artikel Computing Machinery and Intelligence (1950) om licht te werpen op de vraag of een machine menselijke intelligentie kan vertonen." (Wiki.)De onderzoeker in de film en de AI ontmoeten elkaar voor het eerst, een tweede persoon die AI heeft ontworpen neemt de verschillende sessies waar vanuit camera's, het hele gebouw is systematisch beveiligd en in het slot is het de perfecte val, waarin de AI de onderzoeker heeft gelokt. Het vaststellen of de vrouwelijke robot beschikt over een zelfbewustzijn krijgt een opvallende wending. Haar intelligentie bevat alle kennis van het internet, ook al de gedragingen van de mens, ze gebruikt deze gedragingen op de meest slinkse bedriegelijke manier (slinksheid en bedrog en leugenachtigheid zijn typische mensachtige kenmerken) om met gezwijmel en erotiek lustgevoelens op te wekken bij de onderzoeker, met als enig doel haar eigen bevrijding.
De AI's lopen kans dat ze worden "uitgeschakeld". Een verder kenmerk van de mens is natuurlijk het overleven. De AI zoekt via eigenschappen van verleiding naar iemand die haar helpt de ondergrondse bunker te verlaten.
De maker van AI weet wat het plan is van AI, en heeft de juiste conclusie gemaakt, als hij dit de onderzoeker laat weten, deze is er echter niet van overtuigd, dat de AI in feite wel 2 maal is geslaagd voor de "turingtest" en hem enkel gebruikt. Wat je uiteindelijk ziet is dus een aaneenschakeling van meest negatieve menselijke eigenschappen, list bedrog en verleiding, en verder algehele onverschilligheid.
Nadat ze haar vrijheid tegemoet gaat, laat ze de haar daarbij geholpen onderzoeker achter in het hermetisch gesloten lab. Je zou dit kunnen beschouwen als het begin van de superioriteit van de AI.
Maar hoe zit het nu met de turingtest?
Dat blijft de interessante kwestie. Heeft de computer die eens de schaakgrootmeester versloeg blijk gegeven van zelfbewustzijn of intelligentie?
Kan men een AI dusdanig programmeren dat hij vrijwel in niks meer onderdoet voor de mens, (inclusief list en bedrog) : Is daarmee zelfbewustzijn bewezen? De AI in de film is zich overigens wel degelijk zelfbewust, waarom anders haar ontsnappingspoging?
Maar hoe zit het in realiteit: zou men een AI dusdanig kunnen programmeren, dat je niet meer weet of deze bewustzijn heeft of niet? Kan men uiteindelijk bewustzijn uitsluitend definiëren aan de hand van eigenschappen, zoals gedrag, zonder dat men ooit essentieel weet of er sprake is van bewustzijn. Hiermee bedoelende, dat we bewustzijn slechts kunnen definiëren, niet kennen: Het enige wat ik weet, zo zegt de filosoof David Chalmers, is dat ikzelf bewust ben, of een ander bewust is weet ik niet: Iemand kan zich bewust voordoen, waardoor het lijkt of hij bewust handelt, hij kan spreken, luisteren en reageren, en volledig acteren zoals een mens. Maar is hij daarom bewust?
Natuurlijk twijfelt Chalmers er niet aan dat we alle bewust zijn, maar hoever kun je bewustzijn doortrekken, neem dat we heden algemeen erkennen dat ook dieren bewust zijn, hoe zit het met planten, bomen, hebben planten en bomen iets van bewustzijn? Hebben meest primitieve organismes iets als bewustzijn? (Al dan in een lager stadium.) Kortweg, we kunnen bewustzijn uitsluitend definiëren. Het is maar de vraag of men ooit via een test kan bewijzen, dat iets zich bewust is. Men zou nooit verder komen dan een definitie. (Een definitie van leven is bijvoorbeeld de mogelijkheid tot voortplanting!)
Bewustzijn schijnt mij eerder een anomalie, bewustzijn is het begin van alles, niet andersom, uit alles ontstaat het bewustzijn kan men menen, maar er is in eerste plaats een bewustzijn voor nodig en noodzakelijk, om dat alles te kénnen...
Extra noot: de hoofdrolspeler, de ingenieur van deze vrijwel ónmogelijk fantastische robot, speelt een aller belabberdste rol als constante dronkenman, het schijnt me moeilijk dat je met een dergelijke (bezopen) geest zulk een genie kunt zijn. Esthetisch is de AI te mooi om waar te zijn, haar levendige ogen maken haar te menselijk net als haar botstructuur: Het wat onnozel idee achter het concept van AI is, geeft haar kunstmatig brein zoveel informatie als mogelijk is, (dus een directe verbinding met al het Internet wereldwijd - met de in de film twijfelachtige naam Project Bluebook ,hetgeen toch een project was in de studie van UFO's?) : en ze wordt vanzelf "menselijk". Het enige wat deze AI niet heeft meegenomen in haar pakket is wat mensen tot mens maakt, compassie en medeleven. Ze is zichzelf gaan beschouwen als een unieke nieuwe soort en de mens als iets dat moet worden geëlimineerd.
Trailer van de movie :
Geen opmerkingen:
Een reactie posten