Ik voel mijn leven lang toch als levens veranderend, het past wat in de opmerkelijke zin van iemand die pas was in het program Adieu God, waarin een bekende Nederlandse zei: Ik geloof niet in God, maar ik geloof ook niet Niet in God'. Dat is een beetje mijn eigen gevoel in deze, het lijkt wat dubbel en haaks, maar het idee van een God zit toch blijvend gehard in je bewustzijn. Zou iemand mij per direct vragen, geloof je in God, zou ik zeggen, ik weet het niet, geen idee. Dat is geen ja en geen nee.
Daarmee moet men het trouwens doen.
Maar reeds de voor mij eens belangrijke filosofen, waaronder Krishnamurti, die ik nog steeds even veelzeggend vind overigens, zorgde voor een blijvend kritische geest - en die had ik al ten tijde dat ik de wat onbegrijpelijke geweldtaferelen las in een bijbel, en me daar geen God bij kon voorstellen.
Krishnamurti verhaalde het soms op een tekenende manier, neem dit: Stel je vindt een mooi stuk hout, je neemt het mee en zet het op een tafeltje. Dan zet je er kaarsen en bloemen omheen. Vervolgens ga je dat stuk hout aanbidden, op gegeven moment wordt dat hout iets heiligs voor je, het krijgt een betekenis.
Dit klinkt plausibel of niet?
(Het idee dat een stenen Mariabeeld je ook écht toelachte in een kerk of kapel ergens, ligt ook bij de sprookjes.)
Gert Korthof zegt volgende:
"De blogs van de Lachende Theoloog gaan meestal niet over koetjes en kalfjes. De titel van zijn blogspot is niet echt in overeenstemming met de inhoud, want het zijn bijna altijd zeer serieuze onderwerpen. Het blog van donderdag 19 september gaat over een zwaar en belangrijk onderwerp: theodicee. Niet de eerste keer. Vlot, open, eerlijk en begrijpelijk schrijven over een moeilijk onderwerp is zeker een verdienste. Een paar opmerkingen. Hij schrijft
"De eigenschappen die God heeft, zijn dan ook relatief gemakkelijk te bedenken".
Te Bedenken?
Dat is zeer opmerkelijk: bedenken. Niet onderzoeken, maar bedenken. Heeft dat nog iets met de werkelijkheid te maken? Iets verderop wordt het nog duidelijker:
"En dat is niet zo moeilijk: als je in de definitie van God opneemt dat Hij zo verheven is dat Hij onbegrijpelijk is voor ons, dan is dit probleem opgelost."
Definitie? Maar, je hebt alle vrijheid om de definitie te maken zoals je wilt. Geheel naar eigen behoefte. Wat heeft dat nog met de werkelijkheid te maken? Een definitie levert toch geen kennis of inzicht op? Het is een afspraak.
Het doet me ook denken aan een uitspraak die de theoloog Taede Smedes een tijd geleden maakte, dat theologen verhalen vertellen over God. Of: theologen bestuderen de verhalen die mensen vertellen over God. Niet de waarheid, niet de werkelijkheid, niet een theorie over God, maar verhalen."Bron en hele tekst.
De Lachende Theoloog, inmiddels Wider Útsjoch las ik jaren - bij tijd en wijle.
Ik ben trouwens nog steeds geen fan van evolutiebioloog Korthof, het is een wat arrogant mannetje,
Jan Auke Riemersma krijgt meer mijn sympathie.
Desondanks is hij hier gemakkelijk te volgen. Het is waarheid op zijn eenvoudigs: mensen hebben God en al hun goden bedacht, ze hebben de eigenschappen van God en goden bedacht, de verschillende definities ervan, ze hebben de kerken en kathedralen en georganiseerde Godsdiensten opgericht, om hun zelf bedachte God en goden te vieren en te aanbidden, en ze hebben het uitgeroepen tot hun Waarheid of waarheden.
Ik voor mij ben hier inderdaad klaar. Mocht er desondanks iets bestaan, waar wij onmogelijk enige weet laat staan enig direct bewijs voor hebben, dan zijn we niet in staat om het hoe dan ook in te vullen, nietmaals te benoemen. Daarom vervallen meer moderne gelovigen -eer agnosten- in benamingen zoals "ietsen" / leuk gezegd, in 'ik weet niet watten'.
Het bewijs dat Gert Korthof zoekt is trouwens 'in zichzelf' irrationeel.
Maar ik ga daar beter niet over in discussie met de "ratio".
Want wat niet fysiek is kun je niet onderzoeken, je kunt misschien de vraag opwerpen of er meer bestaat dan uitsluitend het fysieke.
De wetenschapper heeft hier niks te zoeken, want het harde bewijs wat hij eist is tevens een eis naar het belachelijke, en dat weet hij zelf al te goed.
Dat iets "niet" bestaat op grond van "niet te bewijzen" of "bewijsbaar" zegt per definitie niets over het -niet bestaan- ervan, neem als voorbeeld dat er ergens in het zonnestelsel of verder weg een grote planeet ronddwaalt door de ruimte, die tot op heden niet is ontdekt. Kun je dan stellen, een dergelijke planeet bestaat niet? Want er is geen bewijs voor zijn bestaan?
Natuurlijk kan ratio dan tegen voeren, als die planeet bestaat kán hij ooit worden ontdekt, want het is een 'fysiek object'. Klopt. Maar dan ga je voorbij aan het wezenlijke van de vraag.
De vraag is, dat het nonsens is, om ervan uit te gaan dat alleen datgene wat kan worden bewezen BESTAAT.
Dan moet je wel er vanuit gaan dat mensen zelf de ópperste wezens zijn met een verbijsterend verstand en met een technologie die alles maar dan ook alles vermag te ontsluiten en te ontdekken.
Dan het heelal en wat daarbuiten desnoods ligt, niet kan ontsnappen aan zelfs die visjes, die dwars door de visnetten heen gaan van de menselijke onderzoekers.
Zo stelde professor Hans Peter Dürr het, (hij was onderdirecteur van het Max Planck Instituut München) Hij nam het vergelijk van het wetenschappelijk onderzoek als een vissen met een groot visnet, die alles probeerde te vangen wat er was in de zee, en meende daarmee de complete puzzel op te lossen van 'alles wat er was'. Maar niet doorhad dat de kleinste vissen door zijn visnet heen verdwenen.
Korthof is een RATO mens, dat is zijn geloof. Vaak zeggen sceptici dat wetenschap en geloof niks met elkaar hebben te maken - dat verwijt kreeg ik wel vaker - maar wie meent dat ratio het enige instrument is, samen met het onderzoekbare (want het niet onderzoekbare zou dan niet bestaan!) om de waarheid te achterhalen van de realiteit zelf, de gehele realiteit dus te omschrijven, houdt er een 'geloof' op na.
Dus per slot, ik het ene deel ik direct. God en goden zijn menselijke bedenksels. Maar daarmee weten we nog altijd niet, of er niet toch "meer is" (Meer tussen hemel en aarde.)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten