De continuerende serie Closer to Truth is bijzonder aan te raden voor mensen die geïnteresseerd zijn in levensvragen. Robert Lawrence Kuhn stelt tal van vragen aan wetenschappers en filosofen als wel of niet religieuze mensen. Lawrence Kuhn is een typische twijfelaar, hij wil wel aannemen dat er iets bestaat als God, maar zijn eindeloos lijkende zoektocht in zijn onderhand talloze gesprekken blijven onbevredigend.
Interessant is de vraag die hij stelt aan verschillende personen, waarvan er één hieronder (Deepak Chopra) wat eigenlijk het zo wezenlijk gevoel behelst dat elk mens heeft, en in feite volledig beheerst, van een 'zelf' , een eigen identiteit, een "ik". Je moet even kappen voordat je intellectueel met die vraag op de loop gaat of meent dat er goede moderne 'neurologische' argumenten zijn die ontkennen dat er iets als een 'zelf' bestaat. Het hele mensdom is zich gewaar, zonder uitzondering, van een persoon in eigen lijf. Blijf eerstmaals stevig bij 'dit' argument.
Onherroepelijk komt het vrije wils argument daarbij, de talloze gedachte en wils-impulsen die je bestaan van moment naar moment beheersen, en die je het zekere gevoel geven, dat er wel degelijk een stuurman is op het varende schip. (Als ik niet bepaal wat ik doe, wat bepaalt het dan wel?) In zeker zin stellen filosofen, dat er geen mannetje, geen ik bestaat die in het brein 'alle touwtjes' in handen heeft, maar dat de mens wordt beheerst door een onbekend wezen, waar hij eigenlijk geen vat op heeft, en die hem aanstuurt.
Bij dit laatste zou ik dan wel willen weten, hoe 'hersenen' gedachten en wil aansturen waaraan de mens dan tevens zou zijn over geleverd. Het stelt dat de hersenen hun eigen intelligentie uitvoeren, maar wie is de waarnemer daarvan, wie is degene die zich daarvan bewust is?
Om deze reden moet men zich niet al te makkelijk van zulke vragen af maken, de neurologie heeft daar momenteel geen enkel antwoord op.
Wat "Chopra" stelt is, dat er in elk geval een bewustzijn is, maar zoals hij beweert, is dit bewustzijn niet begrenst tot een bepaalde vorm, zoals een persoon, hij beweert zelfs dat bewustzijn universeel is en daarboven uit geheven is bewustzijn 'God'. God is het universele kosmische bewustzijn, hoe dat allemaal precies werkt, daar heeft Chopra vast geen enkel antwoord op.
Nee, zegt Lawrence Kuhn, voor wie het ook te snel gaat - het blijft een feit dat er een besef en een gewaarwording is, van een eigen "zelf" , elk mens heeft een besef van een eigen zelf.
Het is niet uitgesloten - en misschien wel waarschijnlijk - dat dit idee van een 'zelf' is ontstaan uit de constante heugenis, of in het feit van het afzonderlijk lichaam dat alleen 'jouw' toebehoort. Maar de werking en functie is verre van duidelijk. Want waarom zouden hersenen een dergelijk 'zelf' construeren, scheppen, zou dat dan niet een belangrijke functie hebben in het bestaan?
Wanneer je stilstaat bij jezelf, vraag je je dan weleens af waar eigenlijk je gedachten vandaan komen? Gedachten lees je niet in volgorde uit een boek, ze komen spontaan en sturen je gedrag, je weet niet wat je gáát denken, noch waarheen het je gaat sturen. Ergens ontstaat het allemaal volledig spontaan. (Ik wist een minuut geleden niet dat ik bovenstaande regels op die manier zou toevoegen of wat ik vervolgens zal schrijven.)
Daarentegen is er het bewustzijn. De belangrijkste functie van bewustzijn schijnt het gewaarzijn in zichzelf.
Het gewaar zijn speelt echter een andere rol, dan het aansturen van gedachten en het handelen. Stel dat je als waarnemer aan de kant van een drukke weg het verkeer gadeslaat. Het verkeer raast voorbij zonder dat je daar enige invloed op hebt. Zo ontstaan je gedachten en handelingen op een niet bewust niveau, terwijl het continue doordringt in het bewustzijn.
Dit in zichzelf doet het bewustzijn geloven dat er een zeker ik is, dat samengaat met bewustzijn. Bewustzijn relateert ogenblikkelijk - van seconde naar seconde - gedachtes en handelingen aan een bepaalde 'vorm' : een zeker iemand. Deze iemand 'maakt gedachten en handelt'.
Wanneer je stelt (of beseft) dat er uitsluitend bewustzijn is, bestaan/en ontstaan gedachten en handelingen daar volledig los van, maar als dit zo is wat is dan de functie van bewustzijn?
Vergelijkbaar zou men op den duur mechanische robotten kunnen maken die via informatie handelingen verrichten, zonder zich een moment bewust te zijn.
Het bewustzijn schijnt niet echt noodzakelijk. Of wel?
Bewustzijn is het wonderbaarlijke waardoor de mens het bestaan kan beleven en ervaren en ondergaan, waardoor hij zintuiglijk is, zonder dit was er feitelijk helemaal niets. Waarom speelt bewustzijn bij het denken en handelen desondanks een belangrijke rol, want waarom zou men zich anders eerst bewust moeten zijn? / Misschien speelt het uiteindelijk toch een fundamentele rol in beslissingen, en is er een zekere 'goedkeuring' noodzakelijk van een veronderstelt ego.
(Iedereen is zichzelf in elk geval wel degelijk van een "invloed" bewust, ongeacht dergelijke vragen.)
We zijn ons als mensen zéér ego-bewust. Daar moet men nogmaals niet te makkelijk overeen gaan, de neuroloog vindt echter geen ego of anders gezegd geen 'specifiek mannetje' in het hoofd. Maar wanneer de neuroloog de hersencellen ontleedt, vindt hij ook geen enkel spoor van bewustzijn. Er is feitelijk niets. Toch zijn wij bewust. Misschien is dit zelfs de enige zekerheid die bestaat.....
:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten